loading...
مشممد
تفرجگاه بازدید : 37 جمعه 14 اردیبهشت 1403 نظرات (0)

کتاب مجموعه آثار دکتر مصطفوی-2

  کتاب مجموعه آثار دکتر مصطفوی -جلد دوم(۱)

بوراكس يا بورات دو سود

بوراكس كه آن را در اصطلاح علمي بورات دوسود می‌گويند، ملحي است كه در طبيعت به مقدار خيلي زياد يافت می‌شود، اگر اين ملح را با يك فلز مجاور كرده حرارت دهيم نقطه ذوب فلز پايين می‌آيد يعني فلز مزبور در مجاورت بوراكس زودتر ذوب می‌شود، به اين جهت بوراكس در صنايع شيميايي اهميت بسيار دارد، زيرا براي استخراج فلزات از معادن، بوراكس را براي سهولت ذوب فلزات و صرفه جويي در سوخت به كار می‌برند، و از همين خاصيت بوراكس نيز زرگرها استفاده كرده و قطعات كوچك و ظريف فلزات سخت و دير گداز مثل طلا و نقره و غيره را بدون اينكه تغيير شكل بدهند به يكديگر متصل  می‌نمايند، در شيمي آناليتيك (اصول تجزيه شيميايي) نيز براي تعيين نوع فلزات از همين خاصيت بوراكس استفاده می‌شود كه در آزمايشگاه‌ها به نام آزمايش باپرل بوراكس معروف است؛ علاوه بر اين‌ها بوراكس همه ساله به مقدار زياد براي درمان بسياري از بيماري‌ها در پزشكي مصرف می‌شود به طوري كه طبق تعرفه‌هاي گمركي هر سال به طور متوسط در حدود 150 تن از كشورهاي خارجي به ايران وارد شده و در آمريكا سالي تقريبا 3000000 تن استخراج و به علاوه مقدار خيلي زيادي نيز مصنوعا ساخته می‌شود و همين ارقام دليل اهميت بوراكس در صنايع شيميايي و طب می‌باشد.

ما و همه دانشجويان ايراني خواص شيميايي بوراكس و طرز استعمال آن را در صنعت و هم‌چنين خواص طبي بوراكس و موارد تجويز آن را نيز در كتاب‌هاي امروز می‌خوانيم و همه را از دانشمندان مغرب زمين می‌آموزيم و تصور می‌كنيم دانشمندان اروپا و آمريكا كاشف تمام اين مطالب علمي بوده و هستند اكنون سوال می‌كنيم كه اروپاييان چگونه به خواص بوراكس پي‌بردند؟

آيا از دانشمندان ايراني كسي تاكنون پيدا شده است كه در صدد تحقيق اين مسئله و نظاير ان بر آمده باشد؟ و اگر از آن‌ها سوال شود چرا تحقيق نمی‌كنند، مگر يك نفر شيمی‌دان، مخصوصاً اگر استاد يا دبير شيمي باشد نبايد از تاريخچه علمي فن خود مطلع باشد و ضمن تدريس، مطالب تاريخي مزبور را براي دانشجويان و دانش‌آموزان شرح دهد؟ در برابر سؤال جوابي نخواهند داشت؛ به هر حال ما با وجود دشواري‌هاي بسيار به تحقيق در اين امر پرداخته و دريافته‌ايم كه اساس معلومات امروز راجع به بوراكس اعم از خواص شيميايي و فوايد طبي و طرز تشخيص معدن‌هاي بوراكس و طريقه استخراج و تصفيه و تخليص آن همه متعلق به دانشمندان قديم ايران است، و اروپاييان مطالب مزبور را در قرن هيجدهم و حتي قبل از آن از ايرانيان آموخته‌اند، و اروپاييان مطالب مزبور را در قرن هيجدهم و حتي قبل ازآن از ايرانيان آموخته‌اند، بدون اينكه امروز نامي از ايران و ايراني در كتاب‌هاي شيمي و طب راجع به بوراكس ديده شود.

براي اثبات مطلب ابتدا بايد ببينيم معادن بوراكس از چه تاريخي در اروپا و آمريكا كشف شده است.

با مراجع به كتاب معدن‌شناسي تاليف ادوارد هنري كروس چاپ 1951 می‌بينيم در صفحه 426 چنين می‌نويسد:

"از سال 1927ميلادي به اين طرف بوراكس از رسوبات كرنيت به دست می‌آورند" مطابق اين نوشته بيش از 37 سال نيست كه بوراكس را از كرنيت كه در طبيعت وجود دارد استخراج می‌كنند، و براي اينكه معلوم شود قبل از اين تاريخ اروپا و آمريكا بوراكس را از كجا به دست می‌آورده‌اند باز به همان كتاب و همان صفحه مراجعه می‌نماييم و در آنجا می‌خوانيم:

"قبل از سال 1927 بوراكس را از اثر سولفات يا كربنات بر Colemanite به دست می‌آوردند."

در صفحه 446 كتاب معدن‌شناسي تاليف sir henry A.Miers  می‌نويسد:

"كلمانيت در سال 1882در كاليفرنيا كشف شد".

از آن تاريخ  تاكنون 80 سال می‌گذرد و ديگر شما در هيچ كتابي نخواهيد ديد كه از 80 سال به آن طرف اروپا يا آمريكا بوراكس را از معدن‌هاي آن استخراج كرده باشد، زيرا هيچ‌يك از معدني‌هاي بوراكس قبل از اين تاريخ كشف نشده بوده است، در اينجا اين سؤال پيش می‌آيد كه اروپاييان از ازمنه قديمه تا 80 سال پيش بوراكس را از كجا می‌آورده‌اند. پس از جستجوي بسيار در كتب قديم اروپايي بالاخره مداركي به دست آمده كه نشان می‌دهد بوراكس سابقا از كشورهاي آسيايي و مخصوصا از ايران به اروپا می‌رفته و دانشمندان اروپا طرز استخراج و تهيه و تصفيه و تخليص آن و همچنين خواص طبي اين ملح را از ايرانيان آموخته‌اند. اين مدرك تاريخي كتاب تاريخ طبيعي تاليف بوفو طبيعي دان معروف فرانسوي است كه در قرن هيجدهم می‌زيسته[1] و تاليفي در شش مجلد راجع به حيوانات و معدنيات دارد. اكنون به اين سند معتبر تاريخي توجه فرماييد.

بوفون در جلد دوم اين كتاب در صفحه 257 راجع به بوراكس چنين می‌نويسد:

"بوراكس ملحي است كه از آسيا براي ما می‌آيد ولي محل اصلي و چگونگي تهيه آن به درستي بر ما معلوم نيست؛

چنين به نظر می‌رسد كه اين ملح در طبيعت وجود داشته باشد و اعراب آن به اين اسم، نام‌گذاري كرده‌اند در زمان قديم طرز به كار بردن آن را می‌دانسته و به مقدار زياد به كار می‌برده‌اند؛ولي طرز استخراج و تهيه آن را در كتاب‌هاي خود ننوشته‌اند. مسافريني كه اخيراً از آسيا آمده‌اند تعريف می‌كنند كه اين ملح در بعضي ولايات ايران و مغولستان و هندوستان يافت شده و از آن نقاط مخصوصا از ايران به اروپا فرستاده می‌شود."

در اينجا بايد توضيح داده شود كه دانشمندان دوره اسلامي از قبيل محمد زكرياي رازي، شيخ الرئيس ابوعلي سينا جابرحيان طوسي و غيره عموما ايراني بوده ولي كتاب‌هاي خود را به زبان عربي نوشته‌اند، اين است كه اروپاييان قديم ايران را به نام عرب ثبت كرده‌اند، تا آنجا كه حتي محمد زكرياي رازي كه اهل يعني مركز ايران بوده نيز به نام طبيب عرب مشهور شده است، و اما اينكه بوفون می‌نويسد كلمه بوراكس از زبان عرب گرفته  شده، بايد توضيح دهم كه بوراكس را در كتاب‌هاي قديم به نام بورق نوشته‌اند و اروپاييان همين كلمه را گرفته بوراكس گفتند و تازه خود بورق كلمه‌اي است معرب از بوره فارسي در كتاب برهان قاطع تاليف برهان تبريزي به سال 1026 هجري كه به اهتمام دكتر محمد معين استاد دانشگاه تهران در چهار مجلد به طبع رسيده در جلد اول صفحه 315 می‌نويسد:

"بورق معرب بوره فارسي است . اين كلمه معرب وارد لاتين قرون وسطي و سپس داخل فرانسه شده و بوركس گرديده، فرانسويان و ديگران بوراكس را از بورق عربي گرفته‌اند و عرب هم آن را از بوره فارسي اقتباس كرده است."

پس مطابق اين سند تاريخي، بوراكس را 200 سال پيش از آسيا و مخصوصاً ايران به اروپا می‌برده‌اند، در حالي كه 200 سال علاوه بر بوفون كه طبيعي‌دان بزرگي در اروپا بوده، شيمی‌دان بزرگ و بي‌نظيري مثل لاوازيه كه او را تمام دانشمندان اروپا واضع شيمي جديد می‌دانند كه در كشور فرانسه می‌زيسته، و نيز معدن‌شناس دانشمندي مانند بمار در فرانسه وجود داشته و هم‌چنين در آمريكا شيمی‌دان‌هاي بزرگي موجود بوده‌اند، پس چه شده كه اين دانشمندان معدني‌هاي بوراكس را در اروپا كشف نكرده و اين ماده شيميايي را از آسيا و مخصوصاً از ايران می‌خواسته‌اند؟ آنچه مسلّم است اين است كه طرز استخراج و تهيه و تخليص آن بي‌اطلاع بوده‌اند، و طبق نوشته بوفون تنها كسي كه در كتاب خود كامل‌ترين توصيف را درباره بوراكس نموده، بمار معدن‌شناس دانشمند فرانسوي  است و او نيز مطالب مزبور را به استناد مشاهدات يكي از دانشمندان فرانسوي كه به ايران آمده و در اصفهان به صنعت گران ايراني تماس گرفته و طزر استخراج و تهيه و تخليص بوراكس را به وسيله نامه اي به بمار نوشته است در كتاب خود درج نموده، اين سند بزرگ تاريخي نشان می‌دهد كه حتي 200 سال پيش نيز دانشمندان  اروپا در علم و عمل شاگردان مكتب ما بوده‌اند. اينك مطالب مزبور از كتاب بوفون ترجمه و در دسترس خوانندگان عزيز قرار داده می‌شود:

"از اصفهان در 1764 به ما نوشته‌اند كه بوراكس قهوه اي رنگي كه از ايران به اروپا فرستاده می‌شود از يك نوع سنگ نرم و خاكستري رنگ چربي كه فقط در ايران و مغولستان در دامنه كوه‌ها و مجاور مناطق سيل گير وجود دارد، در آن نقاط آب كف آلود شيري شكلي جاري می‌شود گرفته می‌شود. اين سنگ‌ها را در مجاورت هوا قرار می‌دهند كه كم كم شكفته شده سطح ظاهري آن‌ها قرمز رنگ و گاهي مايل به سبز تيره و يا قهوه‌اي می‌گردد، و آن را بوراكس خام يا سنگ بوراكس گويند گاهي اين ملح را از آب غليظي كه در گودال‌هاي خيلي عميق نزديك به معادن مس در ايران جمع می‌شود به دست می‌آورند، اين مايع را پس از عملياتي تبخير و متبلور می‌كنند، به اين طريق كه آن‌ها را در حاليكه هنوز نيمه گرم است در گودال‌هايي كه سطح داخلي آن را با گل سفيد‌اندود كرده‌اند ريخته و روي گودال را از سرپوشي كه نيز از همان گل سفيد‌اندود شده است می‌پوشانند، به اين طريق مايع كم كم متبلور می‌گردد و تقريبا پس از سه ماه روي مايع يك طبقه دانه‌هاي متبلور تيره، مايل به سبز و چسبنده كه طعم آن قي‌آور است تشكيل مي‌شود، آن را برداشته در مجاورت هوا قرار داده كه قدري خشك شود، اين اولين مرحله تخليص است و جسمي كه به دست می‌آيد بوراكس چرب ناميده می‌شود اين ملح را در مقدار كافي آب حل كرده و چند روز می‌گذارند بماند تا اجزا خارجي آن ته‌نشين گردد، سپس به وسيله عمل انحراف محلول فوق را از رسوب جدا می‌كنند و مايع را تبخير كرده مجدداً در گودالي شبيه به گودال اولي می‌ريزند تا متبلور گردد پس از دو ماه دانه‌هاي متبول خاص‌تر و منظم‌تر از اولي به دست می‌آيد كه رنگ سفيد مايل به خاكستري قدري شفاف می‌باشد و به اين صورت يعني پس از دو نوبت خالص كردن است كه اين ملح را از ايران به اروپا حمل  می‌كنند."

و آنچه در كتاب‌هاي امروز راجع به تهيه و تخليص بوراكس نوشته شده عيناً همان است كه 200 سال پيش در آن نامه تاريخي درج گرديده، مثلاً در مفصل‌ترين كتب شيمي معدني جديد كه به زبان فرانسه در 12 مجلد تحت نظر پائول پاسكال و 68 شيمی‌دان معروف به طبع رسيده در جلد 6 چاپ  1934 صفحه 721 می‌نويسد:

"بوراكس را از دو بار متبلور كردن محلول كرنيت در آب به دست می‌آورند." اين طريقه يعني دو نوبت كردن متبلور كردن را در اصطلاح شيمي تبلور تدريجي گويند و براي تصفيه و تخليص اكثر املاح به كار می‌رود و چنانكه ديديم عينا همان طريقه اي است كه در آن نامه تاريخي به تفصيل شرح داده شده؛ نكته ديگر قابل توجه اين است كه در كليه كتاب‌هاي شيمي معدني جديد نوشته شده است كه بوراكس را از سه منبع در طبيعت استخراج می‌كنند: 1- از آب‌هاي شور بعضي درياچه‌هاو رسوب‌هاي زيادي كه در اثر تبخير آب اين درياچه‌ها به وجود می‌آيد 2- رگه‌هاي بعضي كوه‌ها 3-از بعضي خاك‌هاي معدني و آنگاه می‌بينيم كه ايرانيان قديم نيز بوراكس را از همين منبع می‌گرفته‌اند چنان‌كه در جلد اول كتاب برهان قاطع در صفحه 315 می‌نويسد:

در قطر المحيط آمده "البورق اصناف: مائي و جبلي و ارضي" و اين می‌رساند كه بوراكس را از سه منبع مختلف يعني آب و كوه و خاك می‌گرفته‌اند.

نكته مهم ديگر اينكه امروزه  با وجود ترقي و پيشرفت بسياري كه نصيب علم شيمي شده، و در ازمنه قديمه نيز شش نوع بوراكس می‌شناخته‌اند كه به اسامي زير ناميده می‌شوند:

بورق‌الصناعه، بوره ارمني، بوره رومي، بوره زبدي، بورق الخبازين، نطرون. از اين‌ها مهم‌تر ساختن بوراكس مصنوعي در ازمنه قديم است؛ امروزه چنانكه می‌دانيم اكثر مواد موجود در طبيعت را مصنوعاً می‌سازند، زيرا محصولاتي كه از طبيعت گرفته می‌شود كفاف نيازمندي‌هاي عمومي دنيا را نمی‌دهد، به اين جهت كم‌كم در دنيا ابريشم مصنوعي، رنگ‌هاي مصنوعي، چسب‌هاي مصنوعي، لاستيك مصنوعي و از چندي به اين طرف غذاها و داروهاي مصنوعي و صدها ماده مصنوعي ديگر رواج پيدا كرده است بنابراين دويست سال قبل و حتي قرن‌ها پيش از آن كه كشور ايران بوراكس عمده دنيا را می‌داده است شيمی‌دان‌هاي قديم ايران را وادار به كشف و تهيه بوراكس مصنوعي در آزمايشگاه‌ها نموده است؛ اكنون ببنيم اين بوراكس مصنوعي را چگونه می‌ساخته‌اند و نام آن چه بوده است.

امروزه ما می‌دانيم كه دو عنصر بور B و سيليسيم Si و همچنين تركيبات مهم آن‌ها يعني بورات‌ها و سيليكات‌ها از نظر خواص شيميايي با يكديگر شبيه بوده و يك سلسله خواص مشترك دارند؛ به اين جهت دو عنصر بور وسيليسيم را امروزه در اكثر كتاب‌ها (مثلا در كتاب شيمي تاليف مارسل، جلد 1، صفحه 466) در يك فصل ذكر كرده، و در طبقه‌بندي مندليف در يك رديف به شمار می‌آورند، اين مسئله يعني شبيه بودن خواص شيميايي بورات‌ها و سيليكات‌ها بر شيمی‌دان‌هاي قديم ايران نيز به خوبي معلوم بوده، و از آن براي ساختن بوراكس مصنوعي استفاده می‌كرده‌اند، براي انجام اين امر از شيشه و قلع يك نوع سيليكات قلع می‌ساختند كه عيناً مانند بوراكس براي ذوب و لحيم كردن قطعات فلزي به يكديگر به كار می‌رفت (به كتاب تحفه المومنين معروف به تحفه حكيم مؤمن، كلمه بورق مراجعه شود) و هم‌چنين از شيشه و سرب نوع ديگري بوراكس مصنوعي می‌ساختند كه همين خاصيت را داشته است (به كتاب مخزن‌الادويه كلمه بورق مراجعه شود) اين بوراكس مصنوعي را تنكار می‌ناميدند كه از كشور ايران به اروپا صادر می‌شده و در آنجا به نام تنكال معروف شده است و در بعضي كتاب‌ها تونكال نوشته‌اند و هنوز هم اين نام در كتاب‌هاي شيمي ديده می‌شود:

مهم‌تر از همه اين‌ها خواص طبي بوراكس است كه آنچه امروزه دانشمندان دانش پزشكي در كتاب‌هاي درمان‌شناسي نوشته‌اند عيناً اقتباس از كتاب‌هاي طبي قديم ايران می‌باشد، بدون اينكه يك كلمه نام دانشمندان و پزشكان قديم ايران در كتاب‌هاي امروزه ديده شود.

كامل‌ترين شرح راجع به خواص طبي بوراكس را ما می‌توانيم در دايرةالمعارف بزرگ و مفصل علوم پزشكي پيدا كنيم. اين دايرةالمعارف در اواخر قرن نوزدهم ميلادي تحت نظر دشامبر و 179 نفر از معروف‌ترين اطبا و دانشمندان كشور فرانسه در صد جلد تهيه و چاپ شده است، و ما مطالب مندرج در اين دايرةالمعارف راجع به بوراكس را با مندرجات كتاب قانون ابن‌سینا كه كتاب طبي هزار سال پيش ايران می‌باشد مقايسه می‌كنيم؛ و نيز از كتاب‌هاي تحفه المومنين و مخزن الادويه كه از كتب طبي قديمه بوده و در آن‌ها خواص داروها به زبان فارسي نوشته شده است استفاده می‌نماييم.

"بوراكس خاصيت Detersif دارد

Detersif يعني پاك كننده و جلا دهنده، و در حقيقت عمل آن اين است كه به طور موضعي اثر كرده و پوسته‌هاي جلد و ترشحاتي را كه روي پوست بدن خشك شده و چسبيده است پاك كرده دفع می‌نمايد و سطح پوست را تميز نموده و جلا می‌دهد. اين خاصيت را در كتاب قانون و مخزن الادويه نيز ذكر كرده و به نام جالي يعني جلا دهنده نوشته‌اند.

2- در دايرةالمعارف می‌نويسد: بوراكس خاصيت Resolutif دارد يعني اورام را تحليل می‌برد اين خاصيت عينا در قانون و مخزن‌الادويه به نام محلل ثابت گرديده است.

3- در دايرةالمعارف می‌نويسد: بوراكس خاصيت Sedatif دارد يعني مسكن و در قانون نيز می‌نويسد مسكن است مخصوصا در بعضي قولنج‌ها(Colique) و در مخزن‌الادويه می‌نويسد مخصوصاً قولنجي را كه عارض گردد گدازندگان سرب را و از اينجا معلوم می‌شود كه پزشكان قديم ايران قولنج سربي (Colique de plomb) را كه در نتيجه تسمم از سرب عارض می‌شود می‌شناخته و بوراكس را به عنوان مسكن در اين بيماري تجويز می‌نموده‌اند.

4- در دايرةالمعارف می‌نويسد يكي ديگر از خواص بوراكس اين است كه قابض می‌باشد (Astiingent) و در كتاب قانون هم می‌نويسد:

و في البورقات قبض يعني در بوراكس‌هاي مختلف قوه قبض موجود است

5- در دايرةالمعارف می‌نويسد: يكي از دانشمندان اروپا به نام Mialhe كه در خواص بوراكس مطالعات زياد دارد، معتقد است كه بوراكس از انعقاد خون جلوگيري می‌نمايد و حتي اگر آن را به خوني كه لخته شده است اضافه كنيم آنرا حل می‌كند قدما نيز از اين خاصيت بوراكس يعني حل كردن خوني كه لخته شده است آگاه بوده و چنانكه در مخزن الادويه نوشته شده، آن را براي تحليل خوني كه در معده لخته و منعقد گرديده است تجويز می‌كردند.

6- امروزه بوراكس را به عنوان ضدعفوني ضعيف براي شستشوي چشم به كار می‌برند و نيز قطور آن براي التهاب گوش توام با چرك تجويز می‌شود، اكتحال آن جهت حدث بصر و قطور محلول آن در گوش  در جهت رفع اوجاع و تفتيح سدد و قطع رطوبت جاري از آن و با سركه جهت پاك كردن چرك آن به كار می‌رود.

7- امروزه در بيماري‌هاي پوست، خارش‌هاي جلدي، Lichen اگزماي مزمن بثورات مختلف و مخصوصا Pytiriasis capitis و غيره بوراكس را تجويز می‌كنند و اين خاصيت نيز عينا از كتب طب قديم اقتباس شده است چنانكه در مخزن‌الادويه می‌نويسد ضماد آن با قير وطيات جهت رفع خزاز وحكه و جرب و شستن سربا آب آن جهت خراز نافع است.

8- در دايرةالمعارف می‌نويسد بوراكس مدرطمث (Emmenagogue) است و سيلان ابيض (Lochises) را تحريك می‌كند اين خاصيت را نيز دانشمندان اروپا از پزشكان قديم ايران گرفته‌اند چنان‌كه در مخزن‌الادويه می‌نويسد:

"فرزجه  آن براي دفع رطوبات رحم و احتباس حيض مفيد است."

تصور نفرماييد اين خواص طبي كه ذكر شده به سهولت توسط قدما كشف و در قرون جديد نيز به سادگي مورد تاييد دانشمندان اروپا واقع گرديده است اگر بحث و انتقادهاي زيادي كه روي هر يك از خواص طبي بوراكس توسط پزشكان اروپا به عمل آمده مورد بررسي قرار گيرد معلوم خواهد شد كه اشكالات تحقيق در آن‌ها تا چه اندازه بوده است مثلاً در مورد يكي از خواص بوراكس (كه آن را در رديف 5 ذكر كرديم) گفتيم كه دانشمندي به نام Mialh با مطالعات زيادي كه روي بوراكس به عمل آورده و از كتب قدما نيز استفاده كرده بود چنين عقيدهداشت كه بوراكس از انعقاد خون جلوگيري می‌كند و لخته خون را حل می‌نمايد (پزشكان قديم نيز همين عقيده را داشتند) ولي يك پزشك بلژيكي به نام Davreux با اين عقيده مخالفت نموده و اظهار داشت هر قابضي (مثلا تانن) خون را منعقد می‌كند و بوراكس نيز چون قابض است باعث انعقاد خون می‌شود نه اينكه از انعقاد خون جلوگيري كند Mialhe به‌وسيلة آزمايش‌هايي خلاف گفته او را ثابت كرد، به اين طريق كه با مخلوط كردن مقداري زاج يا الكل به سرم خون، آن را به صورت لخته درآورده و سپس محلول بوراكس به آن اضافه نمود و دانشندان مشاهده كردند كه لخته حل شد، و به اين وسيله خاصيت مزبور كه از اكتشافات پزشكان قديم است مورد تأييد و تصديق پزشكان اروپا قرار گرفت البته بعدها براي جلوگيري از انقعاد خون به جاي بوراكس كه نام شيميايي آن بورات دو سود است سيترات دوسود به كار بردند و امروزه نيز چنان‌كه می‌دانيم همين ماده را به كار می‌برند.

نتيجه‌اي كه از اين بحث می‌گيريم

بوراكس (بورات دوسود) كه مصارف صنعتي و طبي آن از صدها سال پيش براي كمك در ذوب فلزات و استخراج معادن و مصارف ديگر همه ساله در كليه كشورهاي جهان فوق‌العاده زياد و از احتياجات ضروري بوده تا 200 سال پيش طبق اقرار صريح بوفون طبيعي دان بزرگ فرانسوي قسمت اعظم نيازمندي‌هاي كشورهاي اروپا از اين ماده معدني توسط كشور ايران تهيه و تأمين می‌شده زيرا شيمی‌دان‌ها و معدن‌شناسان از طرز استخراج و تخليص آن بي‌اطلاع بوده‌اند.

و با توجه به اهميت صدور اين كالاي بازرگاني و نظاير آن و با اعتراف به اينكه هر قدر صادرات يك كشور بيشتر باشد ثروت ملي‌اش بيشتر خواهد بود، اكنون چه شده است كه نه تنها هيچ خبري از استخراج و صدور بوراكس در كشور ما نيست بلكه هر سال نيز حدود 150 تن از كشورهاي خارج به ايران وارد می‌شود در حالي‌كه نوع بوراكس قديم ايران از حبث درجه خلوص با آنچه كه امروز در بازار عرضه می‌شود كوچك‌ترين تفاوتي نداشته است.

آيا پي‌بردن به اين راز براي ما مهم نيست؟ آيا بنيه مالي و اقتصادي كشور ما در ازمنه قديم كه از حيث علم و صنعت طوري پيشرفته بوده  كه محصولات طبيعي و مصنوعي اش به هم كشورهاي جهان صادر می‌شده با آنچه كه امروز می‌بينيم قابل مقايسه است؟ نگارنده براي پي‌بردن به اينكه چرا بوراكس از اروپا و آمريكا به ايران وارد می‌شود، چند سال پيش شخصا به وزارت صنايع و معادن مراجعه و از مهندسين مربوطه سوال كردم در كداميك از نقاط ايران معدن بوراكس وجود دارد، پس از تأمل و مراجعه به پرونده‌ها اظهار داشتند فقط در خاتون آباد سيرجان!! و معلوم شد كه با گذشت زمان استخراج معادن ايران به علل نامعلومي (كه بايد محققان و دانشمندان به بررسي آن بپردازند) به تدريج متروك گرديده و گرد فراموشي روي آن‌ها نشسته است.

آنچه پس از مطالعه اين مقاله توجه متفكرين و غيرتمندان و افراد حساس و علاقه‌مند به كشور را جلب می‌كند اين است كه چرا تاكنون فضلا و دانشمندان و مخصوصا استادان علوم ما در مقام تحقيق اين قبيل مسائل برنيامده و در برنامه‌هاي درسي خود جز ترجمه كتب دانشمندان مغزب زمين وطوطي وار مطالب آن‌ها را حفظ كردن چيزي نه خود فرا می‌گيرند و نه به شاگردان خود می‌آموزند به عبارت ديگر تقليد و تبعيت كوركورانه  از گفته‌ها و نوشته‌هاي اروپايي و آمريكايي را جانشين تحقيق و ابتكار وكنجكاوي و بررسي در حقايق امور نموده‌اند. آخر چه فايده براي ما دارد كه معادن موجود در آفريقاي جنوبي را از روي كتاب‌هاي كلاسيك امروزه بشناسيم ولي ندانيم كه در زير پاي خود ما چيست و اگر بدانيم هم بسيار ناقص بدانيم. علي‌التحقيق اگر بگوييم يكي از علل مهم فقر اقتصادي و درماندگي ما در گرداندن چرخ زندگاني بي‌اطلاعي از اين قبيل قضايا است سخني به گزاف نگفته‌ايم.

گفته ما در اين باره تمام شدني نيست، و اين رشته سر دراز دارد، مضمون اين مقاله بهترين موضوعي است كه بايد مورد توجه مطبوعات قرار گرفته به بحث در اطراف آن پردازند و نويسندگان بزرگي را وادارند كه با قلم سحار خود نكات جالب آن را تجزيه و تحليل نموده و اذهان را تكان دهنده و به طور يقين فقط از اين راه  است كه در بين گروهي از خوانندگان افراد معدودي برانگيخته و تحريك شده موضوع را دنبال خواهند كرد، و كسي چه می‌داند  شايد روزي برسد كه ملت ايران از مطالعات پيگير اين محققين بهره‌مند شده و به نتايج گرانبها و غير قابل تصور برسد.

[1] -بوفون در سال 1707 ميلادي متولد و در سال 1788 ميلادي در گذشته است.

منبع:کتاب مجموعه آثار دکتر مصطفوی-2


تفرجگاه بازدید : 27 جمعه 14 اردیبهشت 1403 نظرات (0)

عوامل موثر بر سلامت اسپرم مردان

فعالیت زناشویی بیشتر،احتمال باروری را بیشتر می‌کند، به ویژه اگر در حوالی زمان تخمک‌گذاری یا متناسب با این زمان باشد.آمارها نشان می‌دهد که مردان چاق معمولا روابط زناشویی کمتری دارند و این موضوع تاثیر زیادی بر باروری آنها دارد. اما حالت‌های فعالیت زناشویی هم موثر است.
 
تغذیه چه نقشی دارد؟
ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها از نقص یافتن اسپرم جلوگیری می‌کنند و حرکت آن را افزایش می‌دهند و میزان استرس را در تخمک‌ها و دستگاه تناسلی کاهش می‌دهند.کمبود روی موجب کاهش یافتن میزان هورمون تستوسترون و اسپرم می‌شود. مصرف الکل تا 50 درصد باعث کاهش قابلیت باروری می‌شود و تولید اسپرم را کاهش داده و تولید اسپرم‌های غیرعادی و ناهنجار را افزایش می‌دهد.
ورزش هم تاثیری دارد؟

قطعا. ورزش متعادل می‌تواند راه خوبی برای تقویت توانایی باروری باشد. بهترین ورزش‌ها برای افزایش سلامت اسپرم، ورزش‌های هوازی سبک مثل پیاده‌روی، شنا و دوچرخه سواری است.


چه عواملی سلامت اسپرم را تهدید می‌کند؟

وجود سابقه عفونت پروستات یا عفونت‌های ناحیه تناسلی، سابقه ضربه به بیضه‌ها یا چرخش بیضه‌ها، ابتلا به واریکوسل، سابقه بلوغ زودرس یا دیررس، تماس با مواد سمی در حین کار نظیر مس، کادمیوم و جیوه، اکسید اتیلن، کلرید وینیل، مواد رادیو اکتیو و اشعه، مصرف دخانیات، قرارگیری ناحیه تناسلی در شرایطی با دمای بالا، ترمیم فتق، داروهای مورد استفاده در درمان زخم‌ها یا پسوریازیس، دیابت، بیماری سیستیک فیبروزیس و آلودگی هوا و میزان سرب موجود در هوای تنفسی.

 
مشکل اصلی اسپرم‌های غیرطبیعی چیست؟

اگر تعداد اسپرم‌های غیرطبیعی خیلی زیاد باشد، می‌تواند اثر منفی روی باروری داشته باشد. برخی از متخصصان عقیده دارند که اسپرم‌های غیرطبیعی در عبور از لوله رحمی و سوراخ کردن دیواره تخمک دچار مشکل می‌شوند. تعداد زیاد اسپرم‌ها می‌تواند احتمال باروری را افزایش دهد و طبیعی بودن آن ها نیز نقش حیاتی در باروری دارد. نتایج تحقیقات نشان داده است که مردان با تعداد کم اسپرم‌ها همچنان می‌توانند بارور باشند، به شرط اینکه درصد اسپرم‌های طبیعی در آن‌ها بالا باشد.
  آسیب‌دیدگی اسپرم‌هاباور عمومی محققان این است که هرچه اسپرم‌ها به مدت طولانی‌تری در بیضه‌ها باقی بمانند به خاطر شرایط محیطی و دمای بدن دچار آسیب‌دیدگی بیشتری می‌شوند و ناباروتر می‌شوند.
از طرف دیگر انگشت اتهام به سمت وان‌های پر از آب داغ حمام، جکوزی‌ها و حوضچه‌های آب‌گرم نیز هست. حرارت این مکان‌ها، روی تعداد و کیفیت اسپرم‌ها، حداقل تا چند ماه، تاثیر می‌گذارد و این چیزی است که می‌تواند باروری مردان را کم کند. آزمایش‌ها نشان می دهند در آن هایی که حداقل 30 دقیقه در هفته در وان پر از آب داغ حمام قرار می گیرند، هم تعداد اسپرم‌ها کم شده و هم شاخص‌های کیفیت اسپرم آنها پایین‌تر می آید؛ شاخص‌هایی مثل تحرک،اندازه و غیره. بعد از 3 تا 6 ماه خودداری از این گونه حمام‌ها،در نیمی از این مردان تعداد اسپرم‌ها 5 برابر شده بود؛ نکته‌ای که از نظر دانشمندان، یک تاثیر فوق‌العاده بود. در این مردان همچنین تحرک اسپرم‌ها از 12 درصد به 34 درصد رسیده بود که این هم قابل توجه بود.نکته جالب اینکه 5 نفر از 6 نفری که قطع این حمام‌های داغ روی آنها تاثیری نگذاشته بود، سیگاری‌های قهاری بودند و باعث شدند محققان به این نتیجه برسند که اثر منفی سیگار بر کیفیت اسپرم‌ها آن قدر مهم هست که ادامه ناباروری این مردان را بتوان به آن نسبت داد.


تفرجگاه بازدید : 28 جمعه 14 اردیبهشت 1403 نظرات (0)

اصطلاحات طب سنتی

 اصطلاحات طب سنتی

واژه‌ها و اصطلاحات مربوط به طعم‌ها:

 

چگونگی پیدایش، و ویژگی‌های طعم‌های حارّ:

تاثیر حرارت قوی در مادّة لطیف آن را حِرّیف (تند و تیز) می‌کند. (گرم‌ترین طعم مفرد)

تأثیر حرارت قوی در مادّة کثیف آن را مُرّ (تلخ) می‌کند. (گرمی کمتر از حِرّیف)

تأثیر حرارت قوی در مادّة معتدل در لطافت و کثافت، آن را مالح (شور) می‌کند. (گرمی کمتر از مرّ)

حِرّيف: يعني تند و تیز، و گزنده. طعمی است که در حین چشیدن زبان را بسیار بگزد و اجزاي آن در زبان فرو رود و موجب تفریق اجزای زبان شود. طعام‌های حرّیف به‌سبب شدت گرمی و لطافت جوهرشان به حسب مراتب خود جالی و خراشندة سطح پوست و فرو رونده در آن، مفتّح، ملطّف، مقطّع، محلّل، معفّن هستند، مانند فلفل و خردل.

مُرّ: يعني تلخ. طعمی ناگوار برای طبیعت و برهم‌زنندة طبع است که به سطح زبان نفوذ می‌كند و در آن فرو می‌رود و آن را درشت می‌سازد. طعام‌های تلخ به‌سبب حرارت و ارضیّتی که در جوهر خود دارند به‌حسب مراتبشان جالی، مقطّع، مخشّن، مرقّق، و مانع تعفّن هستند، مانند مرّ مکّی و صبر.

مالح: یعنی شور. طعمی است که بدون گزیدن بر سطح زبان نفوذ می‌کند و سطح آن را جلا می‌دهد. طعام‌های شور مفتّح، ملطّف، محلّل، جالی، مقطّع، غسل‌دهنده، مانع عفونت و مسخّن به اعتدال هستند و در دیگر افعال نزدیک به تلخی‌ها ولی ضعیف‌تر از آنها عمل می‌کنند، مانند ملح‌های مختلف از جمله نمک طعام.

 منبع:کتاب مروری بر کلیات طب سنتی ایران


تفرجگاه بازدید : 52 جمعه 14 اردیبهشت 1403 نظرات (0)

اصول استفاده ی صحیح از کاندوم

کاندوم یکی از روش های موثری است که به نحو مناسبی باعث پیشگیری از بیماری های مقاربتی و جلوگیری از حاملگی می گردد.

 معمولا جنس اکثر کاندوم ها لاتکس است که جنس ارجح و مرغوب می باشد با اینحال در بازار انواع دیگری از کاندوم هم وجود دارد که بهتر است مصرف کنندگان نسبت به این مسئله هوشیاری لازم را داشته باشند چرا که این کاندوم ها هم نازکتر و هم مقاوم تر و هم احتمال سرایت بیماری و ویروس در آنها کمتر است. البته گاهی بعضی خانم ها نسبت به کاندوم های لاتکس دار حساسیت دارند که در این حالت بهتر است از انواع بدون لاتکس استفاده شود.

 

اندازه کاندوم:

از نظر اینکه از چه اندازه ای از کاندوم استفاده شود معمولا همه از انواع متوسط و معمولی کاندوم استفاده می کنند؛ ولی این مسئله در کشورهای دیگر به دلیل فرهنگ بالای مصرف تفاوت می کند ومصرف کنندگان ترجیح میدهند از اندازه های متناسب تری از کاندوم استفاده کنند. اغلب کاندوم ها به طور معطر عرضه می شود بطوریکه در غیر اینصورت باعث دلزدگی مصرف کنندگان می گردد؛ البته منظور از دلزدگی این است که چون بعضی از زوجین تمایل به سکس دهانی دارند ممکن است بوی نامطبوع کاندوم اثر نامطلوبی در مراحل ان ها داشته باشد… یکی از نکات در نگهداری کاندوم این است که سعی کنید کاندوم را همیشه در یک جای مشخص و معین و درضمن قابل دسترس نگهداری کنید. همچنین کاندوم را باید در محلی دور از حرارت، فشار، نور آفتاب و رطوبت دائمی نگهداری کرد چرا که در غیر اینصورت نمی توان به آن اطمینان کرد؛ مثلا کیف پول جیبی شما که هر روز متحمل فشار است جای مناسبی برای نگهداری کاندوم نیست.

یکی از مزایای مهم کاندوم جلوگیری از حاملگی است، با اینحال کاندوم علاوه بر پیشگیری از حاملگی، از بیماری های مقاربتی نیز پیشگیری می کند و با کاهش خطر انتقال بیماری های مقاربتی، خطر ابتلا به بیماری سرطان دهانه رحم را نیز در خانمها کاهش میدهد.

 گاهی به مواردی برخورد می کنیم که خانم ها به اسپرم شوهرشان حساسیت دارند, در صورت حساسیت خانم ها به اسپرم شوهر، استفاده از کاندوم مفید می باشد. استفاده از کاندوم در مردانی که انزال زودرس دارند مفید بوده است و سبب تاخیر انزال و در نتیجه حفظ غرور می شود. استفاده از کاندوم روشی ارزان بوده و استفاده شخصی از آن نیز راحت می باشد و احتیاج به راهنمایی زیادی ندارد. بعلاوه هرگاه لازم باشد می توان همراه سایر روش های دیگر جلوگیری، استفاده کرد؛ مانند چند ماه اول وازکتومی.

 بعد از قطع مصرف کاندوم نیز می توان حاملگی را ایجاد نمود و بدین ترتیب فاصله دلخواه سنی را بین فرزندان ایجاد نمود. هر کاندوم برای یکبار مصرف است و قبل از مصرف لازم است به تاریخ انقضای کاندوم توجه نمود و اگر از تاریخ آن گذشته است، از مصرف آن باید جدا خودداری کرد. برای نرم کردن و لغزنده کردن کاندوم می توان از ژل های مخصوص اینکار و لیزکننده‌ها (لوبریکیشن‌ها) که مواد اصلی آنها آب می باشد استفاده نمود و از چرب کردن کاندوم جدا خودداری کنید، چون که هر نوع چربی (وازلین، روغن و …) باعث خرابی کاندوم می شود. این نوع ژل ها را می توان از داروخانه‌ها تهیه کرد.

 

تماس کاندوم با اشیاء برنده هنگام استفاده از آن مثل ناخن بلند و انگشتر ممکن است باعث پارگی کاندوم شود، استفاده از کاندوم با توجه به ارزان بودن و استفاده آسان آن در مقابل ابتلا به انواع بیماری های مقاربتی و ایدز امری عقلانی است، چرا که ابتلا به آنها هزینه‌های درمانی سنگین و خلاهای روانی بسیاری را پی‌آمد خواهد داشت.

 گاهی به علت رنگی بودن کاندوم چنین به نظر می رسد که ضخامت کاندوم بیشتر یا کمتر از حد معمول است در حالی که رنگ تند کاندوم چنین تصوری را می دهد. به علت پایین بودن فرهنگ مصرف و کم بودن اطلاعات، گاهی افراد اظهار می کنند که مصرف کاندوم باعث پایین آمدن لذت می شود که این فقط وهم و تفکر غلط است ومصرف کاندوم هیچ تاثیری در این پدیده ندارد.


چه کاندومی مصرف کنیم؟

حتما باید از کاندوم های شناخته شده و تست شده مصرف کرد چرا که سوراخ های کاندوم ممکن است به اندازه‌ای ریز باشد که فقط دستگاه های الکترونیکی بتواند آن را تشخیص دهد؛ ولی اسپرم و ویروس می توانند از آن عبور کنند و چشم معمولی قادر به دیدن آن نباشد، لذا حتما و همیشه از کاندوم‌هایی که صد در صد تست الکترونیکی شده مصرف کنید و در خرید آن به مارک کاندوم توجه کنید که حتما از مارک های معتبر باشد چرا که اخیراً برخی از کشورها اقدام به تولید کاندوم هایی با مارک و حتی شکل بسیار مشابه به مارک های معروف کرده‌اند که کیفیت اصلی آن را ندارد و تست نشده هستند.

 همچنین کاندوم هایی با عکس های سکسی وجود دارد که اکثراً کیفیت جالبی ندارند و بصورت غیر اتوماتیک بسته‌بندی می شوند و یا اگر هم وارداتی باشند بصورت قاچاق وارد می شوند و این گونه واردات ایجاب می کند که کاندوم به صورت تحت فشار و فاقد شرایط مطلوب وارد شود که این امر خود از کیفیت آن می کاهد.

ذکر این نکته حائز اهمیت است که هیچوقت عکس روی کاندوم (بطور کلی هر کالایی) بیانگر کیفیت آن نیست.

 

روش استفاده از کاندوم:

هنگامی که بسته کاندوم را باز می کنیم، نباید برای مصرف کاندوم آن را از حالت حلقوی درآوریم و سپس آنر را نصب کنیم، زیرا در اینصورت دیگر کاربرد ندارد و پس از نصب گشاد می شود و لق میزند.

مصرف کاندوم مانند وقتی است که جوراب را حلقه می کنید و بعد نوک پا را در آن می گذارید و با لغزاندن و باز کردن حلقه جوراب، آن را روی پای خود می کشید. مصرف کاندوم هم تقریبا چنین حالتی دارد. گاهی درحین نصب کاندوم، متوجه می شوید کاندوم نصب نمی شود و هر چه آن را به پایین می‌غلطانید فایده‌ای ندارد، در این مورد شما کاندوم را بر عکس گذاشته‌اید، پس لازم است قبل از نصب (بدون باز کردن حلقه) یک فوت داخل کاندوم بکنید (مثل بادکنکی که فوت می کنید) که با این فوت کمی باز می شود و می توانید جهت صحیح آن را تشخیص دهید. بعد از انزال لازم است که کاندوم را درآورید و سر آن را تا بزنید و سپس در یک دستمال کاغذی و بعد در سطل آشغال بیندازید.

از انداختن کاندوم درتوالت و دستشویی خودداری کنید زیرا کاندوم غیر قابل حل شدن در هر ماده‌ای است و بهترین راه انداختن آن در کیسه زباله است.


تفرجگاه بازدید : 17 جمعه 14 اردیبهشت 1403 نظرات (0)

تربیت جنسی کودکان دبستانی (1)

ویژگی های کلی دوره ابتدایی

این دوره که از حدود 7 تا 12 سالگی ادامه می‌یابد، شخصیت کودک سازمان یافته‌تر می‌شود و کودک به صورت فردی مستقل در می‌آید. تغییرات شگرف و رشد سریعی از نظر جسمانی، ذهنی و اجتماعی در او به وجود می‌آید. از مهم‌ترین تحولات زندگی او در این دوره، وسعت محیط اجتماعی اوست. ارتباط کودک با گروه همسالان و بزرگسالانی غیر از والدین و محیط دبستان به عنوان دومین نهاد مهم زندگی کودک پس از خانواده، در مجموع فرصت‌هایی مناسب برای رشد فردی و اجتماعی کودک در ابعاد مختلف فراهم می‌سازند.

بسیاری از روانشناسان سن 7- 12 را سن نهفتگی یا اختفاء جنسی معرفی کرده‌اند و برنامه تربیت جنسی هم باید با این نهفتگی هماهنگ باشد و نباید اطلاعات به گونه‌ای باشد که باعث بیداری زودرس جنسی گردد و باعث شعله‌ور شدن آتش زیر خاکستر شود. با این حال نباید این تصور ایجاد شود که کودکان قدرت فهم و درک مطالب جنسی را ندارند. کودک با توجه به ویژگی‌های عقلی و اینکه به سطح نسبتاً مطلوبی از ادراک و قدرت تمیز زشت و زیبا رسیده است، قدرت فهم اینکه چرا باید برای ورود به اتاق خصوصی والدین اجازه بگیرد و چرا باید بستر خواب او از دیگران جدا باشد، را درک می‌کند.


 نقش والدین

با توجه به اینکه کنجکاوی کودک در این مرحله شدید و جهت دار است لذا مراقبت‌هایی که والدین در رابطه با خود و در رابطه با فرزندان دارند، همانند دوره پیش از دبستان باید با شدت بیشتری صوت گیرد؛ ضمن این که میل شدید کودکان دبستانی به تقلید از بزرگترها باعث می‌شود که با سادگی مخصوص خودشان، رفتار آن ها را قبول و کپی کنند، مثلاً، کودکان همراه با والدین‌شان ورزش می کنند، شطرنج بازی می‌کنند، کتاب می‌خوانند، نقاشی می‌کشند یا به موضوعات ادبی تمایل نشان می‌دهند و یا ناسزا یاد می‌گیرند.
بنابراین لازم است والدین برای رشد و سلامت روانی و جنسی کودک خود، مراقبت‌هایی در رفتار خود داشته باشند که مهم ترین آن ها بدین قرارند:

1- در آرایش

2- در پوشش

 3- در خواب و استراحت

4- در میان دوستان

 

همچنین مراقبت هایی که والدین در ارتباط با فرزندان باید داشته باشند بدین شرح است:

1- مراقبت در پوشش

2- تفکیک بستر

3- در معاشرت‌ها (دختر و پسر، افراد بالغ با غیر بالغ)

4- ایجاد عادت‌های مناسب در خواب و استراحت، ورود به اطاق والدین، مشغول داری فکر و دست، نظافت خود و.  . .

5- در بازی‌ها

6- در شنیدنی‌ها و دیدنی‌ها

والدین باید بدانند محیط زندگی کودک با محرک‌های فراوان و گوناگون می‌تواند رشد جنسی را تسریع کند یا بر عکس به تعویق اندازد. به همین دلیل لازم است والدین رفتار و کردار خود را در حضور کودکان دقیقاً کنترل کنند و به موقع آن‌ها را راهنمایی کنند.

 نقش مدرسه

 شکی نیست که مدرسه در رابطه با تربیت به ویژه تربیت جنسی نقش مکمل دارد. مسئولیت اصلی تربیت جنسی کودک و نوجوان به عهده پدر و مادر است. در صورت نبود مادر در محیط خانواده (به دلیل طلاق، مرگ و یا بیماری طولانی و بستری شدن در بیمارستان)، لازم است آموزش مسائل مربوط به بلوغ دختران، توسط زنان دیگر خانواده نظیر عمه، مادر بزرگ و خاله صورت گیرد و در صورت نبود پدر در محیط خانواده، پدر بزرگ، عمو و دایی می‌توانند این مسئولیت را به عهده گیرند؛ در غیر این صورت ترجیح دارد این گونه مسائل به وسیله یکی از مربیان مدرسه به دانش آموزان آموزش داده شود.

نکته‌ای که معلمان و والدین باید در این سنین توجه داشته باشند این است که دختران از نظر جنسی نسبت به پسران آسیب پذ‌یرتر هستند. زیرا از لحاظ جسمی ‌از پسران ضعیف‌ترند و دیگر اینکه سن بلوغ در آن‌ها کمتر از سن بلوغ در پسران است. دختران معمولاً در سن بلوغ از آگاهی و تعلیمات جنسی لازم برخوردار نیستند، لذا به سهولت در دام انحراف جنسی می‌افتند. بنابراین ضروری است والدین و مربیان در این زمینه مراقبت‌های کافی داشته باشند و در زمینه آماده‌سازی دختران برای ورود به دوران بلوغ مؤثر باشند.


تفرجگاه بازدید : 36 جمعه 14 اردیبهشت 1403 نظرات (0)

اسپرم کش ها

اسپرم کش ها مواد شیمیایی هستند که باعث غیر فعال شدن اسپرم ها در داخل واژن می شوند، پیش از آنکه بتوانند به قسمت های بالاتر دستگاه تناسلی نفوذ کنند.

بطور کلی 9 فرم از مواد، همراه ترکیبات اسپرم کش وجود دارد که عبارتند از:

1.  ژل

2.  کرم

3.  شیاف های مولد ذرات ریز اسپرم کش

4. قرص های کف زای اسپرم کش

5.  شیاف های کف زای اسپرم کش

6. نوارهای قابل حل اسپرم کش

7.  مواد اسپرم کش همراه کاندوم

8. اسفنج

9. مواد کفی شکل یا دارای ذرات ریز اسپرم کش

 

مواد کفی شکل اسپرم کش

 این مواد حاصل ترکیب عامل اسپرم کش در یک قلیا است که با یک ماده کفی شکل و دارای ذرات ریز همراه و به وسیلۀ یک اپلیکاتور (وسیله ای خاص  جهت استعمال) به داخل واژن وارد می شود .

این ترکیبات کف دار باید در عمق واژن و یا در مجاورت سرویکس (گردن رحم) قرار داده شوند تا حداکثر اثر را داشته باشند.

اپلیکاتور یا وسیلۀ خاصی که جهت استفاده از این مواد در نظر گرفته می شود از ظرف یا قوطی دارای فشار مشخص حاوی این مواد پر می شود و باید درست قبل از نزدیکی مورد استفاده قرار گیرد .

 

قرص ها و شیاف های واژینال اسپرم کش

انواع مختلفی از قرص ها و شیاف های اسپرم کش  وجود دارد که در داخل واژن قرار داده می شوند و ظرف مدتی حدود 10 تا 30 دقیقه حل می شوند. در طی مدتی که برای حل شدن قرص یا شیاف لازم است نزدیکی نباید صورت گیرد. مادۀ اسپرم کش همراه این نوع، مادامی که بطور کامل حل نشود، اثر مطلوب را ندارد.

 

کرم ها و ژل های اسپرم کش

انواع زیادی از کرم ها و ژل ها و یا مواد ژله ای شکل تا به حال تولید شده اند که بوسیلۀ اپلیکاتور داخل واژن قرار می گیرند یا به همراه روش های مکانیکی مثل کاندوم، دیافراگم و یا کلاهک مورد استفاده قرار می گیرند.

نزدیکی باید در همان زمانی که این مواد بداخل واژن استعمال می گردند صورت گیرد و مانند قرص ها و یا شیاف ها احتیاج به زمان جهت حل شدن و فعال شدن آن ها نیست.

 

فواید ترکیبات اسپرم کش

ü   مواد اسپرم کش می توانند در جلوگیری از انتقال بعضی از بیماری های مقاربتی نقش داشته باشند. شواهدی وجود دارد که این مواد می توانند از انتقال ایدز نیز جلوگیری بعمل آورند، گر چه این مسئله هنوز کاملاً به اثبات نرسیده است.

ü   در صورت استفاده صحیح میزان کارآیی وسیله در حد مناسب است.

ü   جهت استفاده، اتکاء به جنس مذکر برای جلوگیری از بارداری ضروری نیست.

ü   براحتی قابل حمل و نقل و استفاده هستند.

ü   دارای اندازۀ خاصی برای افراد مختلف نیست و نیازی به نسخۀ پزشک ندارد.

 

معایب ترکیبات اسپرم کش

û     ممکن است زوجین از خیسی یا اثر لزج کنندۀ این مواد شاکی باشند.

û     می تواند در بعضی موارد ایجاد حساسیت یا ضایعات التهابی در زن یا مرد کند.

û     ممکن است لذت جنسی راکاهش دهد.

û     قرص و شیاف های اسپرم کش راباید حدود 30 دقیقه قبل از نزدیکی مورد استفاده قرار داد.

قرص ها یا شیاف های اسپرم کش ممکن است هنگام حل شدن اثر گرمازایی داشته باشند.


تفرجگاه بازدید : 28 جمعه 14 اردیبهشت 1403 نظرات (0)

اقسام اجمالى اغذيه و ادويه (شيوه ى تأثير ادويه)

اقسام اجمالى اغذيه و ادويه (شيوه ى تأثير ادويه)

شيوه ى تأثير ادويه:

 بدان كه تأثير بعض ادويه كه به طريق تعليق و اخذ آن به نوعى خاصّ از براى دفع امراض و حفظ صحّت و يا براى محبّت و يا عداوت مثلاً به گردن آويزند و يا در سر و دست و كمر و ران و غيرها بندند يا در زير سر گذارند و يا در خانه تعليق نمايند و يا اندازند و يا بسوزند و يا دفن نمايند و غيراين ها، هر چند از قواعد كلّيه ى طبّيّه بيرون و تأثيرات طبيعيّه را در آن دخلى نيست وليكن از تأثيرات و توجّهات نفس و توهّمات بيرون نيست; خصوص ضعفاء العقول را از قبيل اطفال و نسوان. تأثير فادزهر و ترياق:
بدان كه تأثير اين هر دو از جهت مركّب القوى بودن است كه: هم از جهت مناسبت و موافقت جذب سم مى نمايد، و هم از جهت مضادّت، دفع ضرر سمّ مى نمايد و باطل مى گرداند اثر آن را از اعضا و قوى و ارواح و حرارت غريزيّه; به تفتيح مجارى و نفوذ و غوص در اعماق بدن و جذب سم و دفع آن و ابطال قوّت آن.

ببايد دانست كه اجزاى رطوبات و ارواح و قواى بدنيّه همه با هم متّحد و متّصل اند; اتّصال و اتّحاد وحدانى. و طبيعت مدبّره ى بدنيّه و نفس حيوانيّه، قابض و حافظ و مجتمع كلّ اند; قبض و حفظ و اجتماع وحدانى. و ذرّه اى از آن ها از حيطه ى تدبير و تصرّف و احاطه و امر او بيرون نيستند و مسخّر امر و فرمان اويند; مانند ملايك كه »و يفعلون ما يؤمرون«اند. و لهذا به مجرّد ورود امرى در بدن - خواه از داخل و خواه ازخارج طبيعت و نفس آگاه مى گردد و اگر مناسب و موافق است به هر نحو كه باشد، به زودى اثر آن را به تمام بدن مى رساند; چنان چه مشاهده مى گردد كه در حين ضعف قوى و كمال گرسنگى و يا رسيدن اذيّتى و سمّى به بدن، به مجرّد ورود غذاى لطيف صالحى - خصوصاً كه طيّب الرّايحه و مرغوب طبيعت باشد و يا دواى مناسب موافقى و يا ترياقى، طبيعت نهوض نموده و تقويت يافته ]و[ آن را به سرعت تمام به واسطه ى عروق و شرايين و اعصاب به جهت آن اتّصال به جميع اجزاى بدن مى رساند و همه ى بدن تقويت مى يابند. و هم چنين به ورود غذا و دواى منافر مضادّى و سمّى.
امّا تأثير غذا و دواى صالح موافق و احداث آن تقويت را دفعتاً به مجرّد و رود در معده دو وجه است

يكى آن كه اجزاى لطيفه ى آن به واسطه رطوبات بدنيه و حرارت قوى و ارواح و اتصال و اتحاد ايشان با هم و اجتماعشان در قبضه تصرف طبيعت و نفس بودن دفعتاً به تمام بدن مى رسد و باعث تقويت قوى و ارواح مى شود;حتى به وصول خبر مسرت آميزى و امر مرغوبى و ورود طعامى و دواى جيدى نيز و دوم آن كه طبيعت مدبره ى حاميه ى بدنيه، آن چه از غذاى قوى آماده و ذخيره نگاه داشته كه به سبب فقدان و عدم وصول از خارج اندك اندك آن را صرف غذا و مدافعه ى مرض نمايد، در حين و رود يا خبر ورود تقويت يافته و مطمئن گشته، آن چه را ذخيره دارد كه كم كم صرف نمايد زياده به صرف مى آرد و موجب تقويت مى گردد و اللَّه علم بحقيقة الحال.
و در ترياق الافاعى(افعی) و تركيب ترياقى كه در آن ها لحوم افاعى(منسوب به افعی) باشد، شايد با امور مذكوره امرى ديگر نيز باشد كه آن جذب لحم افاعى( منسوب به افعی)  است سميت را به سوى خود به جهت مناسبت زيرا كه لحم بدن هر حيوانى مناسب با ارواح و قواى آن است و طالب و جاذب آن و لهذا تأكيد بليغ نموده اند كه:در هنگام گرفتن افاعى( افعی) و قطع رأس و ذنب آن ها، بايد كه: مطلقاً اذيت به آن ها نرسد و زخمى و لاغر نگردد، و در هنگام كمال قوت او را به غضب در آورند تا تمام زهر آن آيد، به سرودم آن آيد، و به سرعت تمام و به يك ضربت آن هر دو را با هم جمع نموده قطع نمايند كه دفعتاً منفصل گردند و سميت مطلقاً در بدن آن سرايت ننمايد; زيرا كه اگر سميت در آن بماند هر چند اندك باشد بدان سبب ضرر رساند و نيز جذب سميت را كما ينبغى ننمايد.و علت جذب سميت، مناسبت لحم آن است باسم; مانند جذب اجرام عصارات، رطوبات و لطايف معصورات را به تبخير ادهانن را به سوى خود به سرعت و اين امرى است بين محسوس و لهذا امرو تأكيد فرموده اند كه:

بعد از طبخ مطبوخات و ماليدن اجرام آن ها، بايد به زودى صافى نمايند و لطايف و جواهر آن ها را از كثايف و اجرام آن ها جدا كنند واِلّا باز آن ها را به خود مى كشند.و نيز به جهت زيادتى تأثير و تقويت و اعانت بر امور مذكوره، تخمير اجزاى ترياقات (خصوص ترياق الأفاعى) را به خمر عنبى مى نمايند; تا به سرعت تمام نفوذ و غوص در اعماق بدن نموده سمّيّت را جذب و دفع نمايد و اثر آن را باطل گرداند.و از اين است كه بعد تن اوّل ترياق فاروق و غير آن، اوّلاً بدن گرم مى گردد، و بعد از آن عرق لزج بدبو مندفع مى گردد و بساست كه بول و براز نيز بدبو باشد، پس صحّت حاصل مى گردد.بدان كه بعضى گفته اند: اطلاق »فادزهر« برادويه ى مفرده ى حجريّه ى مطبوعه كه در جوف حيوانات مانند تيس و گاو كوهى و ميمون و غيره متكوّن مى گردد و بر معدنيّات نيز - مانند فادزهر معدنى و اطيان - و »ترياق« برادويه ى نباتيّه ى مفرده - مانند جدوار و حبّ الغار و ادويه ى مركّبه ى مصنوعه - مانند ترياق الأفاعى و مثروديطوس و ترياق ثمانيّه و اربعه و غيرها - كه مزاج ثانوى تركيبى يافته اند، اولى و انسب مى نمايد. و بعضى بالاشتراك اطلاق مى نمايند; يعنى اطلاق يكى بر ديگرى جايز و مستعمل است و فرقى چندان ميانشان نگذاشته اند.

 تأثير سمّ:به مضادّه و قهر و غلبه بر طبيعت و ارواح و قوى و حرارت غريزيّه و رطوبت اصليّه و افساد و افناى آن ها و ابطال افعال صادره از آن ها و گريز آن ها »هرباً عن الضدّ و الخصم« به سوى مبدأ و ينبوع خود كه قلب است و اخماد و خاموش شدن آن ها در آن به انقباض مجارى و افضيه است. و لهذا در آن حين، اوّلاً رنگ بشره و ساير بدن زرد مى شود، پس كبود و سياه و حرارت آن مبدّل به برودت مى گردد.فايده )نکته): صاحب »اخوان الصّفا« نوشته كه: سموم دو نوع است:

حارّه و بارده:

سموم حارّه: فعل آن ها در بدن به عنوان اذابه ى رطوبات و افناى آن هاست. و دبيب آن ها مانند دبيب زعفران است در آب، كه در يك لحظه تمام آب را رنگين مى گرداند و متغيّر مى سازد.سموم بارده:

فعل آن ها در بدن به عنوان انجماد و انعقاد خون و رطوبات لطيفه ى اعضاست كه قوام حيات و صحّت مزاج بدان است. و دبيب آن ها مانند دبيب »انفحه« و مايه است كه چون به شير زنند، آن را منعقد و بسته سازد در اندك زمانى.فعل تأثير فادزهرات و ترياقات بر عكس اين است. و دبيب اين ها مانند رسيدن ترشى هاست به رنگ زعفران و معصفر و تربد، كه بلاغم منجمده ى غليظه و حرارت يخ و برف كه به زودى آن را فاسد و گداخته و فعل آن را باطل مى گرداند.  تأثير ساير ادويه ى مسهله و غير مسهله:با اكثر امور مذكوره، تشبّث اجرام آن هاست به اخلاط فاسده ى قريبه به معده و امعا، و به رسانيدن طبيعت مدبّره ى بدنيّه - به واسطه ى رطوبات لطايف اجزا و قوا - آن ها را به اعضاى بعيده ى ضيّقة المجاري; به اعتبار اتّصال جميع اجزا با يك ديگر و اشتراك                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    آن ها با هم، و نيز به جذب اعضاست آن ها را به سوى خود براى دفع موذى و ضرر خصم كه مرض باشد و رسيدن اثر آن ها به زودى در تمام بدن; به همان جهتِ اتّصال اعضا و رطوبات با هم خصوص به عضو; به تخصيص كه آن دوا مخصوص به آن عضو و آن مرض باشد. {و فرقى هم ندارد كه} تأثير به هر نحو كه باشد; از قبض و جمع وارخا و تفريق و تفتيح و نضج و ترقيق و تقطيع و تحليل و تنشيف و دفع و تعريق و ادرار و اسهال و غيرها.بدان كه بيان مزاج و اقسام امزجه، در فصل دويم از ركن اوّل ذكر يافت.


تفرجگاه بازدید : 29 جمعه 14 اردیبهشت 1403 نظرات (0)

اقحوان از دیدگاه از دیدگاه ابوعلی سینا

اُقحوان بابونَه گاوچشم

به قول ديسقوريدوس برخي از مردم اُقحوان را اماريون و برخي قورينبون و گروهي ارقسمون نامند .

اُقحوان دو صفت دارد . زرد مايل به سرخي (اشقر) و سفيد . نوع سفيدش قوي تر است . گياه اُقحوان داراي چوب هاي نازك است، گل آن سفيد و مدور و وسطش زرد است بويي سن گين دارد و مزه اش به تلخي ميزند، گل اُقحوان به گل مرو مي ماند، تندمزه و تندبو است.

مزاج:

در سوم گرم و در دوم خشك است.

خاصيت درماني:

گرمي بخش، رساننده درمان انواع انسداد است و نوع سرخرنگ آن قابض و مانع سيلان است . تحليل مي برد ليكن در گيرندگي و خشكانيد ن از گُدازندگي قوي تر است . اُقحوان، عرق آور است و اگر روغنش را بر اندام مالند عرق مي آورد. تحليل برنده و لطافت بخش است و دهانه رگ ها را باز مي كند.

اندام هاي سر:

خواب آور است و بو كردن اُقحوانِ تازه سبب خوابيدن مي شود. روغن اُقحوان درد گوش را دوا است

مفاصل:

در مداو اي پيچش پي، پارچه پشمي را در اُقحوان آب پز شده مي خيسانند و بر جاي دردناك مي گذارند مفيد است.

دمل و جوش:

ورم گرم معده و خون بند آمده در معده را از بين مي برد و در درمان ورم هاي سرد نيز مفيد است.

زخم و قَرحه:

در مداواي ناسور و قَرحه هاي پليد (خبيثه) و بركندن خشك ريشه و درمان زخم هاي پي نافع است.

اندام هاي نفس و سينه:

اگر اُقحوان خشك شده را با سِكنجبين و نمك تناول نمايند . همچنان كه اَفتيمون را تناول مي نمايند دردرمان ربو نافع است.

اندامان غذا:

براي فم المعده بد است ليكن چيزهايي را كه با معده ناسازگار است و به سوي معده مي آيند تحليل مي برد و مي خشكاند، و خون بند آمده داخل معده را آب مي كند.

اندامان دفعي:

شديداً مدر است . اگر با عسل آب باشد خون منعقد در مثانه را حل مي كند . گل اُقحوان اگر با عسل آبتناول شود سنگ مثانه را خرد مي نمايد . شكوفه اُقحوان و استعمال روغن آن در نزد زنان، بول و حيض را ريزش مي دهد. استعمال روغن اُقحوان نيز مدِر است و سفتي زِهدان را از بين مي برد و آن را باز مي كند . اُقحوان خشك با سكنجبين كه به اندازه اَفتيمون تناول گردد روغن اُقحوان سودا و بلغم را بيرون دهد و در درمان ورم هاي گرم اطراف مقعد (لبه مقعد ) و تركاندن بواسير نافع است و در درمان ترك هاي آبريز و قولنج و درد مثانه و سفتي طحال مفيد است.

منبع:قانون، کتاب دوم


تفرجگاه بازدید : 21 جمعه 14 اردیبهشت 1403 نظرات (0)

نقطه جی (G spot)

جی اسپات درون مهبل واقع شده است. برای یک زن یا دختر کمی مشکل است که با انگشت خودش به این مرکز برسد و بهترین کار این است که شریک جنسی با انگشت یا آلت تناسلی اش تحریک جی اسپات را انجام دهد. تحریک این مرکز به ارگاسم (اوج لذت جنسی) در اکثر زنان منجر می شود. طوری که در بعضی زنان مایعی از آن ترشح می شود. درباره این مایع نظرات متفاوتی بیان می شود.ب عضی ها می گویند که همان ادرار است و بعضی آن را شبیه مایعی می دانند که از پروستات مردان تولید می شود.

نقطه جی در واژن در دیواره قدامی (دیواره جلویی) واژن و در عمق تقریبی دو سوم آن قرار گرفته است. بافت این نقطه در موقع لمس، حالتی نرم و اسفنجی و در عین حال کمی چروک خورده تر (مانند آدامس جویده) از باقی دیواره دارد.

یافتن این نقطه: اگر زن روی کمر دراز بکشد، با داخل کردن انگشت میانی یا اشاره (که این کار را به دلیل موقعیت ورود، شخص دیگر بهتر از خود زن می تواند انجام دهد) داخل واژن به طوری که کف دست رو به بالا باشد؛ با حرکت خم کردن انگشت به سمت جلو مانند علامت بیا (Come Here Gesture) می توان این نقطه را یافت و تحریک کرد. تقریبا ورود دو بند انگشت برای تحریک این نقطه کافیست.
اگرچه این قسمت از اندام تناسلی زنانه، نقطه جی نامیده می‌شود ولی به دلیل متفاوت بودن آن در زنان مختلف و همچنین تغییر کردن نقطه تحریک پذیر آن، بهتر است آن را محدوده جی بنامیم. این محدوده حالت اسفنجی دارد و از زیر پیشابراه از دهانه واژن شروع شده و به داخل، در سقف واژن (نقطه ساعت ۱۲) امتداد می‌یابد و با انگشت قابل لمس می‌باشد. در صورتی که زنی این نقطه حساس را داشته باشد این نقطه بین دو و نیم تا پنج سانتی متر داخل واژن روی دیواره جلویی قرار دارد و معمولا با وارد کردن دو بند انگشت داخل واژن به راحتی قابل لمس است . در صورتی که زن با لمس آن تحریک شد به این معنی است که اندازه آن از یک نخود فرنگی بزرگتر است در صورت تحریک نشدن کوچکتر است.

نقطه جی بیشتر از اینکه یک نقطه باشد، یک محل خاص است و خصوصیات بافت این محل متفاوت از دیگر نقاط سطح درونی واژن است که ساختاری زبر و گرد شکل دارد، در صورتی که بقیه نقاط واژن نرم و صاف هستند.

لازم به ذکر است که همه خانم ها دارای این نقطه نمی باشند. اما خانم هایی که دارای این نقطه هستند، لذت بسیار زیادی را با تحریک این نقطه می توانند تجربه نمایند که بسیار متفاوت از باقی دیواره واژن خواهد بود. ممکن است در موقع دخول آلت تناسلی مرد به داخل واژن زن، در صورتی که جهت ورود آلت به گونه ای باشد که آلت این نقطه را لمس کند لذت زن در حین نزدیکی بیشتر خواهد بود. ضمن آنکه با فشار کف دست روی بخش فوقانی برجستگی بالایی آلت تناسلی زن (Pubic Area) در زمانی که آلت تناسلی داخل واژن می باشد و عمل نزدیکی در حال انجام است، لذت زیادی را برای زن به همراه خواهد داشت.


نقطه G چیست؟ برای خیلی از خانم ها، نقطه G ناحیه ای بسیار حساس و تحرک کننده است که ساعت ها به آن ها لذت می دهد. برای خیلی های دیگر، نقطه ای برآمده در واژن است که اگر بیش از اندازه دستکاری شود فرد احساس می کند که نیاز دارد به دستشویی برود. خیلی از خانم ها هیچ حسی در این نقطه احساس نمی کنند و خیلی ها هم اصلاً این نقطه را در واژن خود ندارند.

متخصص دیگری که اولین بار نقطه G را به اطلاع عموم رسانید اخیراً استفاده دیگری برای آن کشف کرده است. او در تحقیقات خود نشان داده است که تحریک کردن نقطه G می تواند آستانه درد را تا 47 درصد بالا ببرد. اگر محرک موجب تحریک جنسی فرد شود، آستانه درد تا 84 درصد بالا می رود و 107 درصد روی ارگاسم تاثیر دارد ( یعنی بیش از 2 برابر). فرضیه او این است که این نقطه حساس یکی از مسکن های طبیعی طبیعت برای زایمان و وضع حمل است.

با همه این حرفها هنوز کسی دقیقاً نمی داند نقطه G چیست اما مسئله مهم این است که ببینید شما این نقطه را دارید یا نه.

وقتی فهمیدید که شما این نقطه را دارید یا نه، باید کشف کنید که آیا این نقطه می تواند به شما لذت بدهد یا برایتان آزاردهنده است. مالیدن معمولاً بهترین راه برای تحریک آن است.

معمولاً توصیه می شود که انگشت سبابه تان را تا بند انگشت دوم وارد کنید و نقطه مورد نظر را با حرکت رو به جلو به سمت دیواره جلویی بکشید. باید امتحان کنید و ببینید که حرکتتان چگونه باشد که بیشترین لذت را به شما بدهد. مهم این است که از نظر جنسی تحریک شوید. شایان ذکر است که حساسیت به این نقطه در روزهای مختلف ماه متفاوت است.
در طی این تحریک، اولین حسی که به شما دست می دهد این است که به دستشویی بروید. شاید به این دلیل است که نقطه G روی دیواره جلویی است و به مثانه تان فشار وارد می شود. بهتر است اول مثانه تان را خالی کنید و بعد این کار را امتحان کنید. چند بار اول کمی برایتان عجیب خواهد بود اما مطمئن باشید که ارزشش را دارد.


حس کردن آن در طول رابطه جنسی: برحسب اندازه و محل دقیق نقطه G این احتمال وجود دارد که در طول رابطه جنسی آن را حس کنید یا نکنید. اگر لگنتان بلند شود احتمالاً می توانید آن را حس کنید. راه دیگر حس کردن آن این است که در حالت ایستاده خم شوید و اجازه بدهید که آلت جنسی از پشت وارد واژن شود.


یادتان باشد همه ما خاص هستیم. ممکن است شما نقطه G را داشته باشید یا نداشته باشید. اگر می خواهید این مسئله را کشف کنید، اگر متوجه شدید که این نقطه را ندارید فکر نکنید که دنیا به آخر رسیده است. راه های خیلی زیادی برای لذت بردن از رابطه جنسی وجود دارد و نقطه G فقط یکی از آنهاست.


تفرجگاه بازدید : 437 جمعه 14 اردیبهشت 1403 نظرات (0)

معرفی مراکز درمانی طب سنتی- گشایش درمانگاه ویژه کیست تخمدان (PCO) در کلینیک سلامت خانواده

معرفی مراکز درمانی طب سنتی
درمانگاه ویژه کیست تخمدان با رویکرد طب سنتی ایران، در کلینیک سلامت خانواده، وابسته به دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد، شروع به کار کرد.
این درمانگاه که به عنوان زیرمجموعه بخش تخصصی زنان و زایمان بیمارستان شهید مصطفی خمینی و با مدیریت خانم دکتر سکینه مؤیدمحسنی راه‌اندازی شده، به‌طور تخصصی و ویژه به درمان بیماران مبتلا به کیست‌های ریز تخمدانی (تخمدان پلی‌کیستیک یا PCO) با نگاه طب سنتی ایران می‌پردازد.
علاقه‌مندان می‌توانند برای دریافت اطلاعات بیشتر و گرفتن نوبت ویزیت با شماره تلفن‌های 88985918 و 88974925 تماس بگیرند. مرجع: سایت مرجع طب سنتی ایران


تعداد صفحات : 8

اطلاعات کاربری
  • فراموشی رمز عبور؟
  • آرشیو
    آمار سایت
  • کل مطالب : 75
  • کل نظرات : 0
  • افراد آنلاین : 2
  • تعداد اعضا : 0
  • آی پی امروز : 0
  • آی پی دیروز : 3
  • بازدید امروز : 2
  • باردید دیروز : 4
  • گوگل امروز : 0
  • گوگل دیروز : 0
  • بازدید هفته : 14
  • بازدید ماه : 9
  • بازدید سال : 364
  • بازدید کلی : 13,394